Bakanlık butona bastı! Çalışma saatlerinde flaş değişiklik…
Türkiye’nin enerji faturasını düşürmek amacıyla tasarrufu teşvik edecek bir dizi önlem kış ayları gelmeden hızla alınacak. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin başkanlığında toplanan Fiyat İstikrarı Komitesi’nde Avrupa başta olmak üzere bütün dünyada enerji tasarrufuna yönelik önlemlerin en üst civarda alındığı, Türkiye’de de enerji tüketim alışkanlıklarının bu istikamette yönlendirilmesi kararlılığına v’urgu yapıldı.
Sabah’tan Barış Ş’imşek’in haberine göre; Çalışma ve Sosyal Emniyet Bakanlığı’nın mesai saatlerinin düşürülmesine yönelik söylemlerinin de esasını enerji verimliliğinin meydaan getirdiği öğrenilirken, bu kapsamda hem kamu hem de özel sektörde evden çalışmaların teşvik edilmesi, hem işe gelip giderken harcanan yakıt hem de plazalardaki yüksek enerji faturalarından tasarruf edilmesi amaçlanıyor. Yapılan hesaplamalara göre kamu ve özel sektörde sahip olunan çalışanların yüzde 20’sinin işlerini evden de yürütebileceği, bunun sağlanması durumunda yakıt kullanımında c’iddi bir düşüş yaşanacağı kaydedildi. Evde çalışmanın yanında getireceği elektrik yüküne dair de çalışmalar yapılırken, vatandaşın da kazançlı çıkacağı belirtildi.
Çalışma ve Sosyal Emniyet Bakanı Vedat Bilgin, çalışma yaşamı mevzuatının, toplumun değişim hızına bağlı olarak değiştirilmesi, bu konularda yenilik yapılması lüzumliliğini belirtti. Öte yandan 8 saatlik çalışmanın azalması yolunda pilot programya gidilmeye başlandı. Peki Türkiye’de çalışma saatleri azalır mı?
“BİRÇOK ÜLKEDE 8 SAATİN AŞAĞIYA ÇEKİLMESİNE DÖNÜK ÇALIŞMALAR VAR” 8 saatlik çalışma süreyinın normal olarak algılanmaya başlandığını bildiren Bakan Vedat Bilgin, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Oysa yeni teknolojiler, insanın emeğini ikame eden yeni bulgular üretim sürecine girdikten sonra 8 saat mesai bundan sonra eski alışkanlığımızın bir parçası olarak gözüküyor diye düşünmemiz, eleştirmemiz lazım. Bugün çoğu ülkede 8 saatin aşağıya çekilmesine dönük çalışmalar var.
Geçtiğimiz vakitlarda İngiltere’de bu hususta pilot bir program başlatıldı. Bunlar yaygınlaşacak. Muhtemelen 25 sene sonra 6 ya da daha az saat fiziki çalışma, onun dışında uzaktan çalışmanın da bulunduğu çalışma biçimleri döneme girecek. Bu kaçınılmaz. Teknoloji emeği ikame ettikçe, teknoloji üretim sürecinin mekanla bağını kopardıkça bu değişmeler kaçınılmaz olarak meydana çıkacaktır.” Peki Türkiye’de mesai saatleri değişiyor mu? Uzman isimler yanıtladı.
BAKAN BİLGİN 8 SAAT MESAİNİN DÜŞÜRÜLEBİLECEĞİNİ AÇIKLAMIŞTI. BU NE ZAMAN MÜMKÜN OLABİLİR? Konuyla alakalı açıklamalarda tespit edilen Vergi Eksperi Muhammet Bayram yaptığı bildirimde şu ifadeleri kullandı: Normal şartlarda burada Devlet Memurları Kanunu’na göre belli bir saat yoktur. Mesai saatlerini Valilik belirliyor. Pandemi sürecinde Valilik dedi ki ‘ben hamile ve engellileri çağırmıyorum’ Devlet Memurları Kanunu’nda bu tür bir proses yok. Artık her şey elektronik, e-fatura, e-bildirgeler kullanılıyor. Bu kapsamda memurların evden iş yapabileceği gösterildi. Ondan ötürü birtakım işlerde esnetilme yapılabilir. Devlet memurunun iş yerine geldiği vakit devlete ekstra gideri var. Devletin de personellerinin kendi kamu kurumlarında bulunduğu sürece giderleri bulunduğu amacıyla süreler azaltılabilir. BU ÖZEL SEKTÖR İÇİN MÜMKÜN MÜDÜR? Özel sektör amacıyla kanuni düzenlemeye lüzum yoktur. Buna işverenler karar verecek. İşverenlerin bunu daha aktif şekilde döneme alması lazım. Ama kamu çalışanları adına kanuni düzenlemeye lüzumsinim olmalıdır.
ESNEK ÇALIŞMA MODELLERİNDEN HANGİLERİ TÜRKİYE’DE ÖNE ÇIKABİLİR? Bilgisayar üzerinden uygulanabilecek işlerin tamamı uzaktan çalışma modeliyle olası olabilir. İşverenlerin buna mental olarak hazırlanması lüzumiyor. Burada ekran açılıyor. Fiziki çalışma saatini işveren değerlendirebilir. Yolda kaybettiği süreyi üstüne ekleyip o sürede fiili çalışma süreyinı ölçebilir. Büyükşehirlerde ulaşım büyük bir sorun. 1 saat gidip 1 saat gelen var. 2 saatlik çalışma vakti göz önüne alındığında. Çalışma vakti 8 saat üzerinden hesaplanıyor. Yol süreyinın de bir alanı eklenebilir. Bu sayede çalışanlar da çalışma verimini artırabilir. YARI ZAMANLI, ÇAĞRI ÜZERİNE ÇALIŞMA VE FREELANCE ÇALIŞMA MODELLERİ GİDEREK ARTIYOR. BU ÇALIŞMA MODELLERİ ÜZERİNDE BİR DÜZENLEME YAPILABİLİR Mİ? Bunlardan en çok aktif sarfedilen şudur; freelance çalışanlar vergi mükellefi olmaksızın çalışıyor. Günlük temizliğe gelenler gündelik işçiler oluyor. Bunların günlük sigortası yatıyor. Ben çağırdım, 5 saatlik hizmet verdi 5 saat üzerinden sigorta primi yatırılıyor. Bununla birlikte çalıştıran bireyin vergi sorumlusu ve sigorta sorumlusu olması lüzumiyor. Gündelik işveren şahıs e-Devlet üzerinden sigorta primini yatırıyor. Freelance çalışanlarda sigorta primi ve vergi yok bunun düzenlenmesi lüzumiyor. Kanuni bir düzenlenmesi olmalı. Verginin daha az alınması ve sigorta priminin daha az ödenmesi gibi bu sektörlerin teşvik edilmesi lüzumiyor. Freelance çalışanlara daha düşük faizli kredi gibi teşviklerin yapılabilir.