Aralarında milyon dolarlık sil’ahlar var! Ele geçirip kullanıyorlar
Ukrayna’dan yansıyan en enteresan görüntülerden biri de el değiştiren as’keri ekipmanların çokluğu ve detaylıliği. Aralarında ilerlemiş tan’klar ve milyonlarca dolarlık hava sav’unma sistemleri de var. Ele geçirilen bu sistemler, batılı teknolojistler yönünden kesinlikle radar ve rok’et sistemleri merkezli olmak üzere inceleneceğini bildiren Sav’unma Sanayii Eksperi Kubilay Yıldırım, bu sistemlerin istihbari yönden çok mühim bulunduğunu ve Ukrayna kuvvetleri yönünden kullanılabilmesinin olası bulunduğunu belirtiyor.
Rusya ile Ukrayna arasında yaşananların bombaların, silahların ve roketlerin gölgesinde nerdeyse ikinci haftasına girmek üzere. Ortaya çıkan tablonun siyasi ve ekonomik ebatı bütün dünyayı sarmış durumda.
Sahada ise as’keri yönden çok bilinmezli bir denklem var. Kimi vakit Rus güçlerin süratle ilerlediğini, kimi vakit Ukrayna güçlerinin azimle karşılık verilenni görüyoruz. Her iki doğrultu amacıyla de geçerli olan nadir durumlardan biri de ‘el değiştiren’ sil’ahlar, teçhizatlar, vasıtalar ve yüksek teknolojili sistemler.
Karşı yönün eline geçenler arasında milyonlarca dolar değerindeki hava sav’unma sistemleri de var. Peki, ele geçirilen sil’ahlar ve sistemler ne oluyor?. Sav’unma Sanayii Eksperi Kubilay Yıldırım, mevzuya dair TRT Haber’e değerlendirmelerde bulundu.
[Rus or’dusu yönünden ele geçirilen Ukrayna gözetleme İHA’sı.]
RUS ŞARJÖRÜNÜ UKRAYNALI AS’KERİN SİL’AHINA TAKABİLİRSİNİZ
Rusya ile Ukrayna arasında yaşananları ‘görmeye alışık bulunduğumuz muharebe şartlarından çok değişik şartlar’ olarak niteliyor Yıldırım. Pek de uzak olmayan bir vakit önceye kadar aynı paktın ülkeleri olan, aynı kaynaktan beslenmiş envanterlerle birbirlerine karşı sav’aştığına işaret ediyor.
Hatta bir yönün kullandığı mermi dolu şarjörün, karşı yönün tüf’eğine takılıp kullanılabilecek kadar aynı olabildiği verisini sağlıyor Yıldırım ve “Örneğin VDV gibi hava indirme birlikleri ve sair Rus özel gücü yönünden sarfedilen AK-12 tüfeklerinin ele geçirildikten sonra Ukrayna kuvvetleri yönünden benimsenip kullanıldıklarını görüyoruz. Keza, detaylı RPG tarzı roketatarlar da Ukrayna yönü yönünden alınıp kullanılabilir” diyor.
RUS ZIR’HLI BİRLİKLERİNİN GİZEMLİ BİR YANI YOK
Düş’man envanterine ait sil’ah sistemlerinin ele geçirilmesi ve performanslarının, zayıf noktalarının kısa vakitde incelenmesi hususu sav’aşlarda sıkça karşımıza çıkan bir husus. Yıldırım da buna katılıyor yalnız mühim bir detaydan bahsediyor:
“2. Dünya Sav’aşı, Kore/Vietnam Sav’aşları ve Arap-İsrail Sav’aşları gibi sav’aşlar karşı paktlar arasındaydı. Bu amaçla de ‘inceleme’ mevzusu canlı konulardan birisiydi. Rus Ukrayna sav’aşında ise bu konunun sahada nasıl yer bulduğunu ön görü etmek basit değil.
Rusya’nın zır’hlı mekanize birliklerinin çoğu çok vasıta ve gerecinin, NATO başta olmak üzere karşı pakt amacıyla esrarengiz bir yönü yok. Artık performansları ve kapasiteleri çok iyi tanınan sistemler bunlar. Fakat her türlü hava sav’unma sistemi ve sil’ahını değişik değerlendirmek gerekiyor.
Teoride, Rus o’Rdusu yönünden terk edilmiş ya da dayanıklı ele geçirilmiş, başta hava sav’unma sistemlerinin Ukrayna kuvvetleri yönünden kullanılabilmesi olası.”[Ukrayna güçlerinin ele geçirildiği Rus Hava Sav’unma sistemi TOR M-2]
TOR VE BUK GİBİ MİLYONLUK SİSTEMLER AKIBETİ NE OLUYOR?
Ukrayna’dan ajanslara düşen görüntülerde en ilgi çekici noktalardan biri de kimi bozukluk namacıylaiyle, kimi benzini bitince, kimi de aldığı isabet namacıylaiyle terk edilen çok ilerlemiş sistemlerdi.
Özellikle de TOR ve BUK gibi Rusya’nın değer verilen kimi sistemlerin tabir yerindeyse ‘gıcır gıcır bir halde’ Ukraynalı as’kerlerin eline geçtiğini gördük. Yıldırım’a bu görüntüleri nasıl yorumladığını soruyoruz:
“Göze çarpan TOR, Tunguska hava sav’unma sistemleri gibi ekipmanların gerçekte Ukrayna’nın da elinde tespit edilen eski versiyonlardan bulunduğu görülüyor. Fakat Sovyetler Birliği’nin dağınık hale gelmesi ardından yolları ayrılan bu iki ülkenin bu asli sistemler üstünde kendilerine has gerçekleştirdikleri birtakım güncellemeler ve iyileştirmeler, bu sistemlerin başka yönün personeli yönünden kullanılabilmesinin önünde bir en’gel olabilir.
Ayrıca, başta Dost Düş’man Tanıma Sistemleri (IFF) gibi birtakım özelleşmiş, kriptolu sistemlere ulaşımın detaylı anahtar ve şifreler, kriptolar vesilesi ile girilebilmesi de gene sistemlerin değişik eller yönünden kullanılmasını etkileyebilir.
Henüz bahsetmek amacıyla erken, yalnız ele geçmeleri durumunda son model TOR-M2 ve ilerlemiş BUK-M2/M3 sistemleri, Pantsir-S2 gibi sistemler, batılı teknolojistler yönünden kesinlikle radar ve ro’ket sistemleri merkezli olmak üzere incelenecektir. Ülkemizde Aselsan gibi sav’unma endüstri firmalarımız ve Tübitak-SAGE gibi kurumlarımız da benzer araştırmaları yapabiliyor.
Burada sistemlerin radar men’zil ve performansları, rok’etlerin ön görüi performans zarfları, komponent orantısında araştırmalar ile takribi olarak kestirilebilir.”
İSTİHBARİ AÇIDAN KIYMETLİ ÜRÜNLER
Kubilay Yıldırım, sahada ele geçirilenlerin namacıyla mühim bulunduğunu anlatmaya devam ediyor… Muharebeler esnasında imha edilen bir Rus Hava İndirme Bölüğünden ele geçtiği görülen, son model omuzdan atılan uçaksavar rok’etsi Verba’lara konuyu getiriyor.
“Teknik ve istihbarati yönden kıymeti yüksek olacaktır.” dedikten sonra, bunun gibi nakli de basit olan sistemlerin kısa vakitde batılı ülkelere gönderileceğini ön görü ettiğini söylüyor.
Bunların yanı sıra Rusya’nın en çağdaş tanklarından olan T-90’ların ele geçenlerinin de detaylı bir şekilde inceleneceğinin altını çiziyor Yıldırım ve “Zırh, optik ve hareketlilik kabiliyetlerinin testleri, batılı as’keri analistler amacıyla değerli bulgular sunabilir.
Tabii ki bunun ilk şartı, bu malzemelerin emniyetli şekilde çatışma bölgesinden çıkartılabilmesi ve gene düşmanın eline geçmeyeceğinden emin olunması. Son birkaç günde ele geçtiğini gördüğümüz Tunguska ya da Pantsir gibi hava sav’unma sistemlerinin Ukraynalılar yönünden at’eşe verildiğini gördük. Bunun sebebi, ekipmanı terk eden personelin kullanıcı konsolları ve benzer kilit sistemleri tahrip etmesi olabilir” diyerek sözlerini tamamlıyor.